Korzystamy z cookies. Bez zmiany ustawień zgadzasz się na użycie plików cookie.

Repertuar Helios

Teatr im. J. Osterwy

Czy wiecie Państwo, że w tym roku obchodzimy  120. rocznicę budowy skwierzyńskiego dworca i 80. rocznicę uruchomienia linii kolejowej na trasie Skwierzyna – Stare Bielice - Krzyż? Niestety wyrażenie „obchodzimy” jest nie do końca adekwatne, bowiem zamiast jubileuszowej przejażdżki zabytkowym składem: gwiżdżącej lokomotywy i zabytkowych wagonów, oglądamy niszczejący budynek i sukcesywną likwidację torowisk.

Kiedy w 1896 roku postawiono budynek dworca, a później (6 sierpnia 1936 r.) uruchomiono niezwykle ważną linię do Krzyża, Skwierzyna stała się stacją węzłową, skąd odchodziły tory do Międzychodu, Drezdenka, Starych Bielic, Gorzowa i Zbąszynka, łącznie trzy linie kolejowe. Wybudowane, na szlaku kolejowym do Starych Bielic, dworce (poza skwierzyńskim) są przykładem niemieckiego modernizmu oraz idei Bauhausu, a także militarystycznej polityki tych czasów (dworce posiadają schrony przeciwlotnicze). W tym samym czasie dworzec w Skwierzynie rozbudowano o długie skrzydło ekspedycji pocztowej z noclegownią, łaźnią i kuchnią oraz nastawnię z biurem dyżurnego ruchu od strony torów.

Uruchomiony szlak (Kolei Marchii Granicznej) nie odegrał wielkiej roli militarnej. Tuż przed wkroczeniem wojsk radzieckich niemieccy saperzy wysadzili most na Warcie w Skwierzynie. Na przełomie 1946 i 47 roku uruchomiono tę linię, ale tylko do przystanku Skwierzyna-Gaj, czyli bez przekroczenia Warty. Później, w latach 1969-1970, odbudowano most kolejowy na Warcie, który udrożnił żelazną drogę, jak to było w okresie niemieckim. Jednakże ze względu na brak nakładów na utrzymanie tego szlaku, w 1988 r. zawieszono przewozy pasażerskie.

W kolejnych latach także linię do Międzychodu zamknięto, a linię do Drezdenka i Starych Bielic nawet rozebrano. Pozostało, na dzień dzisiejszy, połączenie lokalne do Gorzowa Wlkp. i Zbąszynka.

Skwierzyński dworzec, który czeka na lepsze czasy, bo przydałby mu się remont, to:
- materialny ślad historii regionu, który w wyniku powstania wielkopolskiego oraz postanowień traktatu wersalskiego znalazł się na pograniczu z odrodzoną po   zaborach Polską;
- historyczny świadek militarystycznej polityki faszystowskich Niemiec (spięcie dwóch pozycji obronnych: Pomorskiej oraz MRU);
- jedyny zbudowany na terenach dzisiejszej Polski, element szlaku o funkcji melioracyjnej powiązanej z funkcją militarną;
- to jeden z elementów pierwszego i bodaj jedynego w Europie przykładu liniowo zaprojektowanej kolejowej architektury.

Dlatego, w tę okrągłą rocznicę, powinniśmy (razem z PKP SA lub po przejęciu od spółki) uniemożliwić jego dalszą dewaluację i rozpocząć ochronę tej zabytkowej budowli, a ponadto, wykreować oryginalny produkt turystyczny. Może poprzez wzbogacenie o funkcję muzealną np. aranżację przestrzeni kolejowej (wagony towarowe z eksponatami przywiezionymi przez przesiedleńców z Kresów Wschodnich w 1945 r. ) oraz zgromadzenie pamiątek po nieczynnej kolei do Starych Bielic? Tę kwestię należy poddać społecznej dyskusji.

Kaz

Aby dodać komentarz nie musisz się logować.
Redakcja portalu skwierzyna.eu nie odpowiada za treść komentarzy, publikujesz na własną opowiedzialność!

Komentarze stworzone przez CComment' target='_blank'>CComment